Grodziski Alert Smogowy

Trwa już szósty sezon gminnej akcji antysmogowej, realizowanej przez Urząd Miejski w Grodzisku Wielkopolskim pod nazwą Grodziski Alert Smogowy.

Dni, podczas których czujniki jakości powietrza rozmieszczone na terenie miasta wskazują przekroczenia zdawałyby się sugerować, że przez ten czas nic się nie zmieniło, a wieczorne spacery grożą dusznościami i alergią.

To prawda, że nadal zdarzają się dni lub ciąg kilku dni, kiedy jakość powietrza nie zachęca do spacerów, a wręcz może nam zaszkodzić.

Czy jednak na pewno nic nie zmieniło się na lepsze?

W ramach gminnego programu wymiany pieców, przyjętego Uchwałą Rady Miejskiej w 2019 roku, Gmina wypłaciła blisko 90 dotacji na łączną kwotę prawie 400 000 zł. Dodatkowo, w 2021 roku gmina podpisała z Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu porozumienie w sprawie realizacji programu priorytetowego „Czyste Powietrze”. W jego ramach, kolejnych blisko 70 gospodarstw domowych otrzymało dofinansowanie na łączną kwotę ponad 1 000 000 złotych, włączając się tym samym w działania na rzecz poprawy jakości powietrza w gminie.

Pozytywny skutek przyniosły również kontrole jakości opału i urządzeń grzewczych prowadzone przez ostatnich pięć lat. Kontrole przy użyciu drona, możliwość pobrania próbek z paleniska, czujniki wilgotności opału zaowocowały znaczącym wzrostem ilości materiałów (przede wszystkim lakierowanego drewna) dostarczanych do Punktu Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych.

Prowadzone w ostatnich latach kontrole pokazują, że mieszkańcy gminy Grodzisk Wielkopolski mają bardzo dużą wiedzę na temat tego czym wolno, a jakie materiały zakazane są do spalania w piecu i niezwykle rzadko zdarza się palenie w piecach zakazanych substancji.

Na ponad 300 przeprowadzonych kontroli, w niespełna 15 przypadkach stwierdzono spalanie niedozwolonych substancji. Główny problem stanowi opał niespełniający wymagań oraz bardzo złej jakości, na co Gmina nie ma wpływu, a kupujący nie zawsze są tego świadomi.

Problemem są również piece, które podczas rozpalania emitują duże ilości trującego i śmierdzącego dymu.

Ponadto, w ostatnich latach zmienia się również zimowa aura. Przeważają bowiem dni pochmurne, z zawieszonymi nisko chmurami, które tworzą warstwę nieprzepuszczającą, co również sprawia że smog częściej i dłużej utrzymuje się na wysokości, która jest dla nas zagrożeniem.

Według Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej, wpływ czynników meteorologicznych na zróżnicowanie stężenia zanieczyszczeń jest bezsporny. Ocenia się, że o wielkości zanieczyszczenia powietrza, aż w 70% decydują warunki meteorologiczne. Spośród czynników meteorologicznych największe znaczenie ma prędkość i kierunek wiatru. Prędkość wiatru decyduje o tempie rozprzestrzeniania się zanieczyszczeń, natomiast kierunek wiatru odpowiada za trasę ich transportu. Dni słoneczne w dzień i duże nocne wypromieniowanie ciepła z podłoża oraz słaby wiatr sprzyjają koncentracji zanieczyszczeń, zwłaszcza w chłodnej połowie roku i nocą.

Na terenie miasta Grodzisk Wielkopolski zainstalowanych jest 5 mierników zanieczyszczenia powietrza – czujników Airly, tworzących Inteligentny System Monitorowania Jakości Powietrza. Czujniki mierzą m.in. poziom stężenia pyłów zawieszonych PM1, PM2.5 oraz PM10.

Informacje z pomiarów w czasie rzeczywistym są dostępne dla każdej zainteresowanej osoby za pośrednictwem platformy internetowej Airly (https://airly.eu/pl/) lub darmowych aplikacji na urządzenia mobilne Android i IOS.